Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Thị trong Vợ nhặt – Kim Lân

Kim Lân là một hiện tượng trong làng văn học Việt Nam thế kỉ XX. Ông viết không nhiều nhưng tác phẩm nào cũng xuất sắc. Người đọc nhận thấy trong trang văn của ông một tinh thần lạc quan của con người, cốt lõi khát vọng cháy bỏng về cuộc sống tốt đẹp của con người trong bất cứ hoàn cảnh nào ngay cả khi cận kề với cái chết, cái đói. Những trang viết của Kim Lân về đề tài nông thôn trước cách mạng hấp dẫn người đọc bởi tính nhân bản. Ngay cả khi con người phải sống trong cảnh khốn cùng, bi đát nhất của trận đói, cuộc sống mấp mé giữa sự sống và cái chết, này văn vẫn nhận thấy ở họ lòng yêu đời, ham sống. Sức sống ấy thể hiện đậm nét qua nhân vật người “vợ nhặt” trong tác phẩm Vợ nhặt của ông.

Dàn ý mẫu phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Thị trong Vợ nhặt – Kim Lân

1. Giới thiệu nhân vật – tóm tắt theo tình huống câu truyện

+ Thị là một người phụ nữa không nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng à thân phận bèo bọt.

+ Không quê quán. Không người thân thương. Không tên tuổi à Như không tồn tại.

+ Sắp chết đói: áo quần tả tơi như tổ đỉa, gầy sọp hẳn đi, trên khuôn mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn thấy hai con mắt.

+ Giữa trận đói, chị đã thành vợ nhặt của Tràng chỉ qua 4 bát bánh đúc, 2 hào dầu, một cái thúng à cái giá của một người con gái thời bấy giờ.

+ Bữa cơm đầu tiên thị ăn ở nhà chồng là bát cháo cám! Nỗi đau khổ, tủi nhục của thị cũng là của nhân dân ta một thời. Trở thành vợ Tràng, thị thay đổi hẳn “hiền hậu đúng mực

Lai lịch, ngoại hình:

- Vợ Tràng là người đàn bà không rõ lai lịch, không có gia đình, không có nhà cửa. Cô ta thậm chí không có tên và khi xuất hiện lúc được gọi là thị, là cô ả, lúc là người đàn bà. Vợ Tràng xuất hiện với một chân dung thảm thương. Lần đầu tiên Tràng trông thấy, thị chỉ gầy yếu xanh xao (ngồi vêu trước cửa kho thóc), nhưng gặp lần hai, anh ta không nhận ra. Vì đói rách mà chỉ hôm, áo quần rách thị tả tơi như tổ đỉa, gày sọp hẳn đi, trên cái mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn thấy hai con mắt. Chả trách anh cu Tràng không nhận ra thị là phải.

Số phận:

- Vợ Tràng tiêu biểu cho số phận những người phụ nữ trong nạn đói 1945: nghèo đói.

- Người đàn bà ấy may mắn được sống trong tình người, trong mái ấm gia đình mặc dù cuộc sống còn nhiều đe doạ của sự đói khát, thì những phẩm chất tốt đẹp đã sống lại.

2. Tâm lí của nhân vật chia làm 3 giai đoạn

- Lúc Tràng đưa vợ về nhà.

- Khi đợi cụ Tứ về.

- Thái độ của bà cụ Tứ khi gặp nàng dâu mới.

- Buổi sang sau khi Tràng có vợ.

2.1 Lúc Tràng đưa vợ về nhà

Bề ngoài:

- “cái nón rách tàng nghiêng nghiêng che khuất đi nửa mặt”

- “có vẻ khó chịu lắm” à “nhíu đôi lông mày”

- “cái ngực gầy lép

Hành động:

- “đi sau hắn chừng ba bốn bước”

- “cắp cái thúng con”

- “đầu hơi cúi xuống”

- “có vẻ rón rén, e thẹn”

- “ngượng nghịu, chân nọ bước díu cả vào chân kia”

Quan hệ xã hội:

- Thân thiện với mọi người trong xóm ngụ cư

- Được trẻ con yêu mến à trẻ con trong xóm “ùa cả ra vây lấy hắn”

Tính cách:

- “Vừa đi vừa nói”

- Có vẻ hiền lạnh, cục mịch, thật thà

2.2 Giới thiệu vợ với u

Hành động:

- “cất tiếng chào lần nữa”

- “khép nép đứng nguyên chỗ cũ”

2.3 Hôm sau khi Tràng có vợ

Hành động:

- “quét lại cái sân”

- “lẳng lặng đi vào trong bếp”

- “cắm đầu ăn cho xong lần

Tính cách:

- “người đàn bà hiền hậu đúng mực”

Tâm trạng:

- “nỗi tủi hờn len vào tâm trí mọi người.”

3. Bút pháp miêu tả tâm trạng nhân vật:

3.1 Trước khi làm dâu:

+ “Không nói gì, hai con mắt tư lự” – sự lo lắng thoạt đầu của thị với một vẻ băn khoăn “lẳng lặng theo hắn” , “đảo mắt nhìn xung quanh” , “nén một tiếng thở dài” à vì cái nghèo đưa đẩy nên chị đã chấp nhận đến với Tràng , cảnh nhà Tràng nghèo khó củng chẳng khá gì hơn – một tâm trạng buồn của chị Thị.

+ “Thị nhếch mép cười nhạt nhẽo” à mặc dù đây là một hành động nhưng nó giúp ta hiểu được rằng chị cười như thế để tâm trạng được vui hơn “ngồi mớm ở mép giường, hai tay ôm khư khư cái thúng, mặt bần thần” à sự lo lắng của chị.

3.2 Sau khi làm dâu:

+ “bỗng thở dài” à mặc dù chị đã về làm dâu thì chị cũng nên một phần nào cảm thấy hạnh phúc hay vui vẻ hơn, đằng này chị lại thở dài, có vẻ như chị đang lo lắng về một điều gì đó.

+ “rõ ràng là người đàn bà hiền hậu đúng mực không còn vẻ gì chao chút chỏng lỏn” à có thể nói lúc này tâm trạng của chị đa thay đổi rõ rệt từ một người con gaí rất …. lo lắng về tương lai của mình với anh Tràng trong khi nạn đói đang hoàn hành, nhưng giờ đây chị đã cảm thấy hạnh phúc hơn khi trở thành một người vợ đảm đang của Tràng.

+ “đưa lên mắt nhìn, hai con mắt thị tối lại. Thị điềm nhiên” à thông cảm cho hoàn cảnh gia đình của Tràng từ đó chia sẽ tâm trạng của chị với anh Tràng.

* Nói chung, ta có thể thấy đuợc rằng tâm trạng của nhân vật thị xuyên suốt câu chuyện chỉ xoay quanh sự lo lắng tới cuộc sống khó khăn trong cảnh đói nghèo, bên cạnh đó mặc dù vậy, ta vẫn thấy được niềm hạnh phúc của chị sau khi về làm dâu cho gia đình Tràng.

** Tác giả lại chú trọng miêu tả hành động, cử chỉ, nét mặt của nhân vật để người đọc tự hiểu tâm trạng của người phụ nữ. Xây dựng nhân vật vợ Tràng, nhà vănđã gián tiếp tố cáo một xã hội đã đẩy con người đến sự rẻ rung. Tuy vậy, con người vẫn luôn vươn tới sự sống, hướng tới tương lai và ở một hoàn cảnh nhân đạo hơn, một tương lai tươi sang hơn.