Axit folic là gì? Vai trò, Tác dụng và Cách bổ sung Axit folic

Axit folic là gì?

Axit folic (hay Vitamin B₉ và Folacin), và Folat (dạng anion) là các dạng hòa tan trong nước của vitamin B9, cần thiết cho dinh dưỡng hằng ngày của cơ thể người để phục vụ các quá trình tạo mới tế bào. Nhu cầu về chất này tăng cao ở phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh. Chất này có mặt trong thức ăn và cũng có thể thu từ thuốc uống bổ trợ.

Công dụng của axit folic

• Giúp tạo tế bào hồng cầu: Đây là một trong những tác dụng chính của Axit folic. Dưỡng chất này giúp cho cơ thể sản xuất và duy trì tế bào mới. Từ đó, ngăn ngừa những thay đổi bất thường ở DNA có nguy cơ dẫn tới ung thư cao. Chất này được sử dụng như một sản phẩm hỗ trợ điều trị chứng thiếu axit folic, thiếu máu.
• Duy trì sự phát triển của tủy và thần kinh: Axit folic giúp tủy sống cũng như ống thần kinh phát triển bình thường và ổn định.
• Axit folic còn có tác dụng giúp hạn chế những biến chứng thai kỳ: Khi bổ sung Axit folic, mẹ bầu có thể giảm thiểu tối đa những nguy hiểm trong quá trình mang thai. Axit folic có tác dụng chống dị tật thai nhi bẩm sinh từ khi bắt đầu được thụ thai được khoảng 2 – 3 tuần tuổi. Axit folic giúp thai nhi tránh được các dị tật như sứt môi, chẻ vòm, dị tật ở tim, chân tay. Đồng thời, nó cũng giúp giảm thiểu hai căn bệnh nguy hiểm Alzheimer (não bị suy thoái) hay tim bẩm sinh, hay hạn chế tối đa khả năng sinh non, sinh nhẹ cân hay sự phát triển kém của thai nhi.  
• Axit folic điều trị bệnh máu ác tính: Dưỡng chất này còn được tổng hợp như một dạng thuốc trong việc điều trị bệnh về máu ác tính.

Đối với phụ nữ mang thai

Axit folic đặc biệt cần thiết cho tất cả các phụ nữ có ý định mang thai. Trong khoảng thời gian ngay trước và ngay sau khi thụ thai, cần ăn đủ axit folic, để bào thai được phát triển khỏe mạnh, tránh được các biến cố bào thai hay bệnh tật bẩm sinh nguy hiểm cho thai nhi.

Một trong các nguy cơ cho bào thai nếu thiếu axit folic là bệnh khuyết tật ống thần kinh. Bệnh này có thể gây ra sự hở xương sống, hở hộp sọ và thậm chí vô não. Nguy cơ này có thể giảm nếu uống thêm thuốc bổ trợ chứa axit folic, ngoài chế độ dinh dưỡng giàu axit folic bình thường.

Theo một số tài liệu, phụ nữ mang thai nên uống thêm khoảng 400 microgam axit folic từ thuốc bổ trợ hằng ngày, cùng với bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Điều này giúp đạt được nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày về axit folic cho phụ nữ mang thai là 600 microgam như trình bày bên dưới.

Đối với trẻ em

• Khả năng ngôn ngữ của trẻ: Axit folic đóng vai trò to lớn trong việc giảm nguy cơ trẻ phát triển chậm ngôn ngữ. Một nghiên cứu năm 2011, khi so sánh giữa các bà mẹ có sử dụng và các bà mẹ không sử dụng axit folic thì nhận thấy rằng, các bà mẹ sử dụng axit folic trong khoảng 4 tuần trước khi mang thai giảm thiểu nguy cơ sinh con bị chậm phát triển ngôn ngữ. Vì vậy, axit folic có rất nhiều lợi ích cho mẹ và thai nhi bởi nó tác động đến sự phát triển trí não và phòng tránh khỏi những nguy cơ khuyết tật ống thần kinh (NTD – Neural Tube Defects) ở trẻ.
• Sức khỏe trẻ nhỏ: Axit folic còn có khả năng giúp ngăn chặn những dị tật bẩm sinh ống thần kinh nằm xung quanh hệ thần kinh trung ương do các ống này không khép kín và những dị tật về não, tủy sống như trẻ không có não và hộp sọ thường khó sống lâu hoặc tật nứt đốt sống gây khuyết tật vĩnh viễn.

Axit folic có phải sắt không?

Đây là câu hỏi của rất nhiều người khi tìm hiểu về axit folic. Có thể thấy, đây là hai chất hoàn toàn khác nhau. Axit folic chính là một dạng vitamin B, hoàn toàn không phải là sắt. Sắt là chất khoáng hay là nguyên tố vi lượng, hỗ trợ quá trình tạo hồng cầu.

Cả hai chất này đều vô cùng cần thiết để bổ sung dưỡng chất cho cơ thể, đặc biệt giúp mẹ bầu có thể đảm bảo thai nhi phát triển bình thường. Phụ nữ mang thai trong thời kỳ đầu cần thiết bổ sung hai chất này để mẹ và bé đều khỏe mạnh.

Axit folic có trong những thực phẩm nào?

Bên cạnh việc bổ sung axit folic thông qua các dạng thực phẩm chức năng, bạn cũng có thể ăn nhiều thực phẩm có chứa loại vitamin B này. Dưới đây là một số gợi ý về những loại thực phẩm có nhiều axit folic:

• Cam
• Sữa và các sản phẩm từ sữa
• Rau bina
• Bông cải xanh
• Lòng đỏ trứng
• Quả bơ.

Các lưu ý

Khi sử dụng vitamin axit folic cần lưu ý

• Nên uống axit folic giữa 2 bữa ăn
• Vitamin C sẽ làm tăng hấp thu sắt. Do đó bạn hãy uống viên sắt – axit folic chung với nước cam hoặc nước trái cây
• Tránh uống thuốc với nước trà, cà phê, rượu vì axit folic sẽ làm giảm khả năng hấp thu
• Uống axit folic thường hay bị táo bón nên cần uống nhiều nước và ăn nhiều chất xơ.