Axit glutamic là chất gì?

I/ Khái niệm axit glutamic:

=Axit glutamic là hợp chất phổ biến trong các protein của các loại hạt ngũ cốc, nó đóng vai trò rất quan trọng trong việc trao đổi chất của cơ thể động vật, nhất là ở các cơ quan như não bộ, gan và cơ, nâng cao khả năng hoạt động của cơ thể.

=Và vì có những chức năng quan trọng như vậy, nên trong y học chất này thường được sử dụng như thuốc chữa bệnh yếu cơ và choáng.

II/ Tính chất vật lý:

Trạng thái tự nhiên: tinh thể trắng

Khối lượng riêng:        1.4601 (20 °C)

Khối lượng phân tử:     147

Điểm nóng chảy:         199 °C phân hủy

Độ axit (pKa)              2.10, 4.07, 9.47

Công thức phân tử:      C₅H₉O₄N

Công thức cấu tạo:       HOOC-CH(NH₂)-(CH₂)₂-COOH

Tên gọi:                        Axit 2-Aminopentanedioic (theo IUPAC)

                                      Axit 2-Aminoglutaric (tên gọi khác) 

Tên thường gọi:            Axit Glutamic ( thường viết tắt là Glu)

Vậy là chúng ta đã sơ lược về tính chất vật lý cũng như khái niệm ban đầu của axit glutamic phải không nào? Cùng Wikihoidap tìm hiểu tiếp nhé!

III/ Tính chất hóa học:

Vì sỡ hữu đồng thời cả 2 nhóm -COOH và -NH₂ nên đây là amino axit lưỡng tính, đồng thời thể hiện tính axit và bazơ.

1. Tính axit của amino axit (amino axit + NaOH hoặc + KOH)

           Tác dụng với bazơ mạnh tạo muối và nước:  

HCOO(CH₂)₂CH(NH₂)COOH + NaOH → NaOOC-(CH₂)₂-CH(NH₂)-COONa + H₂O

Chú ý: Để giải bài tập amino axit cần ưu tiên sử dụng phương pháp tăng giảm khối lượng

2. Tính bazơ của amino axit (amino axit + HCl hoặc + H₂SO₄)

            Tác dụng với axit mạnh tạo muối:

HCOO(CH₂)₂CH(NH₂)COOH + HCl → ClH₃-C₃H₅(COOH)₂

Chú ý: Để giải bài tập amino axit cần ưu tiên sử dụng phương pháp tăng giảm khối lượng và định luật bảo toàn khối lượng.

IV/ Công dụng:

Axit glutamic là một chất dẫn truyền thần kinh, giúp kích thích thần kinh. Axit glutamic giúp phòng ngừa và điều trị các triệu chứng suy nhược thần kinh do thiếu hụt axit glutamic, gồm mất ngủ, nhức đầu, ù tai, chóng mặt…

Axit glutamic còn được dùng để điều trị các tình trạng suy sụp thần kinh, mệt mỏi, suy nhược thể lực và tinh thần do làm việc quá độ hoặc trong thời kỳ dưỡng bệnh.

Ngoài ra axit glutamic còn ứng dụng làm bột ngọt (mì chính), một gia vị thiết yếu trong cuộc sống hằng ngày. Quá trình sản xuất axit glutamic và mononatri glutamat có thể được thực hiện theo ba con đường: tổng hợp, lên men và tách từ prolamin trong đậu xanh. Khác với các loại protein khác, prolamin tan trong cồn 70 – 80 độ, cho bay hơi cồn rồi thủy phân prolamin bằng dung dịch kiềm loãng thu được mononatri glutamat (bột ngọt). Bột ngọt được dùng làm gia vị. Nhưng nếu dùng chất này với lượng cao sẽ gây hại cho noron thần kinh nên đã được khuyến cáo là không nên lạm dụng.

HCOO-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COONa  (bột ngọt)

V/ Một số dạng bài tập:

Bài tập 1: Cho 0,15 mol H₂NC₃H₅(COOH)₂ ( axit glutamic) vào 175ml dung dịch HCl 2M, thu được dung dịch X. Cho NaOH dư vào dung dịch X. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, số mol NaOH đã phản ứng là 

A. 0,50                          B. 0,65                      C. 0,70                        D. 0,55

Giải:

X: H₂NC₃H₅(COOH)₂: 0,15 mol

     HCl: 0,175.2 = 0,35 mol

Tổng số mol H⁺: n_H⁺= 0,15.2 + 0,35 = 0,65 mol

n_OH^-=n_H⁺=0,65 mol

n_NaOH= 0,65 mol

Chọn B

Bài tập 2: Cho m gam axit glutamic vào dung dịch NaOH thu được dung dịch X chứa 23,1 gam chất tan. Để tác dụng vừa đủ với chất tan trong X cần dùng 200ml dung dịch HCl 1M và H₂SO₄ 0,5M thu được dung dịch chứa 38,4 gam hỗn hợp muối. Giá trị của m là:

1. 14,7                B. 20,58                  C.17,64                D. 22,05

Giải:

Ta có sơ đồ: Glu + NaOH → Chất tan + H₂O

Đặt a, b, c là số mol Glu, NaOH, H₂O

Bảo toàn khối lượng:

147a + 40b = 23,1 + 18c (1)

Muối chứa:

(HOOC)₂C₃H₅-NH₃+ : a mol

Na⁺: b mol

Cl^-: 0,2

SO₄^2-: 0,1

Bảo toàn điện tích: a + b = 0,2 + 0,1.2 (2)

m muối= 148a +23b + 0,2.35,5 +0,1.96 = 38,4 (3)

(1),(2),(3) suy ra a= 0,1 ; b= 0,3; c= 0,2

Vậy mGlu=14,7

 

Vậy là chúng ta đã có cái nhìn khá là khách quan về axit glutamic phải không nào. Về công thức, khái niệm, tính chất, đến công dụng cũng như là một số bài toán liên quan nhằm hỗ trợ chúng ta truy tìm ra những tri thức mới. Hãy tiếp tục đồng hành cùng Wikihoidap.org để tiếp tục khám phá kiến thức của đời sống nhé! Thân chào và hẹn gặp lại.