Chữ ký số là gì? Điểm mặt những điều cần biết về chữ ký số

Chữ kí số là gì?

Thuộc một dạng của chữ ký điện tử, chữ ký số là một dạng nhỏ hơn tương đương với một tập con Của loại hình chữ ký này Chúng có những tính chất cũng như định nghĩa giống hệt với chữ ký điện tử. 

Nếu như chữ ký điện tử nói chung mang những dữ liệu cũng như thông tin  nhằm xác minh danh tính người sử dụng hoặc chủ sở hữu dữ liệu được lưu dưới dạng văn bản hình ảnh hoặc video thì chữ ký sốc lại mang những thông tin dưới dạng mật mã có sự liên quan tới tính kỹ thuật cao gắn với mỗi một người sử dụng riêng. 

Thông thường người ta khi nghĩ đến chữ ký điện tử thường mặc định nó cùng nghĩa với chữ ký số. Tuy nhiên chữ ký điện tử không nhất thiết phải là các mật mã để xác nhận, ngoài việc bao gồm địa chỉ và chữ ký in trên giấy chuyển qua bằng fax còn bao hàm cả các thiết bị bút điện tử và các hàm mã khác nhau như nhận thực, hàm băm.

Chữ ký số hay nói rõ hơn là chữ ký số khóa công khai được coi là một trong những mô hình chữ ký tiên tiến và hiện đại nhất hiện nay với độ bảo mật thông tin cao. Mỗi người sử dụng lại sở hữu một cặp khóa công khai và bí mật riêng tư vô cùng khác nhau, không bị trùng lặp. Quá trình này cho phép việc ký các văn bản điện tử hay trao đổi các thông tin diễn ra một cách an toàn, ít rủi ro từ nạn ăn cắp thông tin.

Trước đây khi công nghệ mã hỏa còn chưa phát triển những dấu tích của chữ ký số trong lịch sử của con người xuất hiện sớm hơn hiện nay gần một thế kỷ.  Tổ tiên của chữ ký điện tử nói chung và chữ ký số nói riêng chính là mã Morse, điện tín và mã fax.  con người đã sử dụng những văn bản điện tử hợp đồng và các thông tin được truyền hoàn toàn nhờ tín hiệu điện tử khá nhiều kể từ năm 1980 trở đi.

Ngày nay chữ ký số trở nên ngày một phổ biến và quan trọng không chỉ đối với một cá nhân mà còn là chữ ký con dấu quan trọng của rất nhiều doanh nghiệp đã được đăng ký bảo hộ và hoàn toàn được thừa nhận về mặt pháp lý. Muốn có chữ ký số riêng người sử dụng cần có tài khoản, mỗi tài khoản sẽ được cung cấp 1 tập khóa gồm có khóa bảo mật và khóa công khai. Hai loại khóa này đóng vai trò để tạo chữ ký số cũng như thẩm định và xác thực chủ sở hữu chữ ký số. Chữ ký số được sử dụng rất nhiều từ việc liên quan đến các cam kết gửi bằng Email đến việc sử dụng tài khoản ngân hàng mua bán các phần mềm máy tính và ký hợp đồng điện tử online. 

Các ưu điểm của chữ ký số

Thời đại 4.0 khoa học ngày càng phát triển, chữ ký số ngày càng đóng một vai trò quan trọng thể hiện sự phát triển trong công nghệ tin học của thế giới nói chung và của Việt Nam nói riêng. Vậy chúng có những ưu điểm vượt trội hơn chữ ký trực truyền thống như thế nào dưới đây là một số lợi điểm nổi bật hơn hẳn được liệt kê.

Khả năng xác định nguồn gốc

Đây là một ưu điểm vượt trội của chữ ký số khi mà các mật mã và các khóa công khai đưa ra những dãy mã hóa với khóa bí mật mà chỉ duy nhất chủ sở hữu khóa mới có thể biết. Hệ thống mật mã cho phép chủ sở hữu có thể mã hóa các văn bản để sử dụng chữ ký số nâng cao bảo mật. 

Văn bản có thể được mã hóa dưới những chuỗi hàm băm (nghĩa là những chuỗi mã có độ dài ngắn hơn cũng như cố định với văn bản) sau đó được mã hóa bằng khóa bí mật. Khi trao đổi văn bản, bên nhận thông tin sẽ phải giải mã với khóa công khai để kiểm tra và lấy lại chuỗi gốc kiểm tra với hàm băm xem có khớp hay không. 

Nếu khớp có thể chắc chắn rằng văn bản được bảo mật và là văn bản chính thống từ người gửi không phải giả mạo hệ thống không bị phá vỡ. Điều này đặc biệt vô cùng quan trọng đối với các quá trình giao dịch đặc biệt là giao dịch tài chính.Chúng làm giảm nguy cơ rủi ro trong việc bị đánh cắp hợp đồng hay bị kẻ xấu lừa đảo trục lợi. 

Một ví dụ điển hình như việc gửi gói tín dụng từ một chi nhánh ngân hàng cho một tài khoản, nếu không có tầng mã hóa chữ kí số, kẻ xấu có thể ăn cắp nội dung gói tin, truyền cho tài khoản của chúng để lấy tiền, gây tổn thất nặng nề cho ngân hàng.

Tính toàn vẹn

Quá trình bảo mật của chữ kí số luôn đảm bảo văn bản không bị chuyển đổi. Điều này dễ dàng được khẳng định bởi trong quá trình truyền thông tin, nếu văn bản bị thay đổi thì các hàm mã hóa cũng thay đổi, hệ thống sẽ ngay lập tức phát hiện và thông báo. Vì thế các bên truyền và nhận văn bản có thể hoàn toàn yên tâm với tính bảo mật giữ toàn vẹn thông tin này của chữ ký số. Trong trường hợp văn bản hay gói tin bị thay đổi, có tín hiệu điều hướng sang bên thứ ba mà hệ thống không thể ngăn cản được việc thay đổi nội dung thì quá trình mã hóa ẩn nội dung sẽ tự động hoạt động.

Tính không thể phủ nhận

Để tránh trường hợp trong quá trình giao dịch thông qua điện tử, một bên từ chối nhận hợp đồng, văn bản có trước, bên nhận thường yêu cầu gửi cả kèm hồ sơ với chữ ký số trong văn bản nhằm ngăn ngừa nạn nghèo đói. Trong hoặc sau quá trình hợp tác, nếu có mâu thuẫn thì những chữ kí số vô cùng quan trọng vì sẽ là chứng cứ trình lên tòa, hoặc để người thứ ba giải quyết. Tuy nhiên không thể chắc chắn rằng chữ kí số bảo mật 100% thông tin văn bản. 

Hiện nay, chữ kí số giúp đảm bảo an toàn và an ninh tuyệt đối cho những giao dịch thông qua internet. Một công nghệ xác thực giúp giảm nguy cơ bị đánh tráo, ăn cắp thông tin giao dịch, các chủ đầu tư cũng như doanh nghiệp có thể hoàn toàn yên tâm khi giao dịch qua điện tử của mình. Chữ kí số còn giúp giảm một lượng giấy cho các công văn thông báo truyền thống.